 |
| Soğutucusuz muhtemelen eski bir RAM. |
Evet, şimdi gelelim Türk halkının yaptığı en büyük hatalardan birine.
Laptop ya da masaüstü bilgisayar alınırken öncelikle bellek yani RAM ve ekran kartı belleği, -RAM'ine- (VRAM) bakılır. Tabii ki bu dediklerimi anlamak için önce parça ve özelliklerin en basit halini öğrenmemiz gerekiyor.
Önce RAM nedir onu öğrenelim.
RAM yani Random Access Memory, bilgisayarın geçici olarak bilgi depolayıp kullandığı parçadır. Ekran kartlarındaki VRAM ise buna benzer olarak verileri GPU'nun işlemesi için geçen sürede deposunda tutar.
Günümüzde DRR2'ler dahi tükenme seviyesine gelmiş ve az bulunduğu için fiyatları DDR3'ten yaklaşık 1.7-2x civarı yüksektir. Şu an revaçta olan DDR3 ramlerdir ve yeni nesil anakartların neredeyse hepsinde standart olarak kullanılır. DDR3 RAM'ler bir eski seri olan DDR2'lere göre çok daha az enerji tüketmektedir.
Ramlerin hızları anakart FSBxMultiplier'e göre değişebilmek ile beraber, DDR3 standart hızları;
1333, 1600, 1866, 2133 MHz'dir.
-Daha yüksek hızlar da bulunmaktadır, mesela AMD'nin Bulldozer FX8150'si 9 GHz'yi bulduğu zaman 3xxx'lü hızlar geçilmiştir. Tabii ki bunlar son kullanıcının pek işine yaramaz. Çünkü extreme hızaşırtma denemeleridir.-
Bunun yanında RAM'ler için CL9-CL7 olarak gördüğünüz, bizim timing (zamanlama) olarak adlandırdığımız değerler de bir o kadar önemlidir.
Burada çok basit bir şekilde anlatmaya çalıştım. Şimdi RAM-VRAM'e göre bilgisayar seçmenin ne kadar yanlış olduğuna bakalım.
Aslında bunun ilk çıkış yeri Windows XP zamanında (2002-2009) yavaş yavaş her şeye RAM al bilgisayarın hızlanır, uçar demesiyle başladı bilgisayarcıların. Aslında o zamanlar işe de yaramıştı. Çünkü hem hazır bilgisayarların hem de bilgisayarcıların topladığı bilgisayarların RAM'i zamanla yetmemeye başlamıştı. Sonra artık herkes bilgisayar yavaşladıkça RAM eklemeye başladı. En sonunda bu tabu ortaya çıktı.
"Bilgisayarın RAM'i ne kadar fazla ise, o kadar güçlüdür."
Ve Türk firmaları da boş durmadı tabii ki, hepsi ne kadar dengesiz PC varsa onu kurmayı başardılar.
Bakın bakın da bilgisayar görün :
i7-3770 işlemci,
8 GB DDR3 RAM,
Bu nedir birader? Evet bana söyleyin, bu nedir?
i7-3770 işlemci. - Piyasadaki en güçlü masaüstü işlemcilerinden.
8 GB RAM, - neyin nesi belli değil, belki 1333 MHz CL11.
ve,
2 GB Nvidia GT630 Ekran kartı.
Ve daha fiyatını duymadınız, tam tamına 1850 lira.
Evet, utanmadan yapıyorlar bunu. Utanmadan o sisteme GT630 takıyorlar ve Türkiye'yi göz göre göre kazıklıyorlar. Bunu alan ergenler de, "benimkinin ekran kartı 2 GB, seni geçtim hahaha" diye geziyorlar. Fakat onları suçlamak yerine bu firmalarda da suç aramak lazım.
Durun, bir tane daha göstereyim.
i5-2400 işlemci,
4 GB DDR3 bellek,
2 GB HD7350 ekran kartı.
Al bak, gene komediye bak. i5-2400 şu an GTX690'ı bile rahatça göğüsleyecek güçteyken,
"2 GB ramli HD7350" takılıyor sisteme.
Bu da 1350 lira.
Bir de kullandığı anakart ve bileşenler var ki, ne sen sor ne ben söyleyeyim. Bazı bilgisayarlar 200 W PSU takıyorlar, kesinlikle yalan değil.
Şimdi sistem nasıl alınır ve RAM ne kadar önemlidir bölümüne geçmeden önce, bir de VRAM nedir ona bakalım.
VRAM, açılımı Video RAM olan, ekran kartlarının kullanacağı bilgileri işlemeden önce tuttuğu hafızadır.
Bu tür RAM'lerin genel olarak kullanımı DDR değil de, GDDR3 olarak adlandırılır, GDDR4-5 kullanılıyor genellikle şu anda.
Çünkü bu tür RAM'ler sadece ekran kartları gibi yüksek veri yolu genişliği gerektiren işlerde kullanıldığı için başlarına Graphics gelir ve Graphics Double Data Rate olur.
Gene detaya inmemeye çalışarak açıkladıktan sonra, rehbere devam edelim.
Son olarak paylaşımlı RAM kullanan ekran kartı nedir onu da açıklayalım. Bu tip kurulumlarda, özellikle Türk bilgisayar mağazalarında bilgisayar baktıysanız, bol bol görmüşsünüzdür, 2 GB ram (1 GB paylaşımsız) gibi şeyler yazar. Bu ne demek peki?
Normalde kart üstünde hızlı olan donanımsal RAM 1 GB paylaşımsız yazandır. Diğer 1 GB ise bilgisayarın üstündeki RAM kitinden alınarak kullanılır. Peki kullansın o zaman diyeceksiniz fakat bilgisayar üzerinde bulunan RAM'de verilerin alınması VRAM üzerinde native olarak alınan RAM'e göre çok verimsiz bir işlemdir ve şimdi ki hazır PC'lerde bunu işleyecek bir GPU gücü olmadığından dolayı neredeyse işe bile yaramamaktadır. Ne bekliyordunuz, 7350'li bilgisayarda Crysis 2 oynamayı mı?
Şimdi gereken bilgileri verdikten sonra (daha da bilgilenmek istiyorsanız, bunlarla ve GPU, Core Speed gibi verilerle ilgili google'da araştırma yapın ve forum.donanimhaber.com'dan yararlanmaya çalışın.)
Şimdi 1 GB VRAM'e sahip bir ekran kartı nasıl 2 GB VRAM'li bir kartı geçiyor onu anlatalım.
Ekran kartı ve işlemci hızında başta önemli rol oynayan şey, mimarisidir. Nasıl yani diyecek olursanız, Core 2 Duo Exxx serisinden bir işlemci aynı hızda da olsa çoğu yerde yeni, onun dengi olan G9xx serisine yenilir. Çünkü mimariler her türlü olarak gelişmiştir, fazla detaya girip sıkmayalım.
Ondan sonraki şey işlemci çekirdek ve thread sayısıdır. Bu konu da karışık çünkü 2 çekirdek 2 thread olan işlemciler de var piyasada. Aslında sanal çekirdek olayı Pentium 4 zamanında HT (HyperThreading) olarak çıkmıştı ve hala da devam ediyor. Mantıkta, bir normal çekirdek 2 ye bölünüp 2 işi aynı anda yapabiliyordu. Ve şu anda;
i3-2xxx serisi resmen 4 çekirdek gibi davranabilmekte çoğu yerde. Tabii ki doğal 4 çekirdekle farklar yok değil.
Sonra işlemci hızı gelir. İşlemci ne kadar hızlı ise döngüleri o kadar çabuk işler.
Aslında bu çekirdek sayısı mimari yüzünden aldatıcı olabiliyor. Çünkü AMD Bulldozer'ler 8 çekirdekli geldi fakat tek çekirdek performansı düşük olduğu için pek bekleneni veremediler. Bazı oyunlarda&uygulamalarda Intel'in giriş seviyesi ve kendi ürünü olan Phenom serisine karşı mağlup oldular.
Yazı uzadıkça uzuyor, ekran kartı ve VRAM ilişkisine gelelim.
Şimdi şöyle özetleyeyim, 750 TL üstü kart alacaksanız, VRAM'i 2 GB olmasında fayda var, çünkü GPU'lar genellikle 2 GB işleyebilecek kadar güçlüler.
450 TL altı kartlarda ise VRAM'den ziyade performansa bakmalısınız.
Mesela piyasada 250 TL civarına giden HD6850 kartı piyasada o civara bulabileceğiniz her karttan üstündür, isterse VRAM'i 40 GB olsun.
Eğer 500-550 TL civarı kart bakıyorsanız, 7850 2 GB VRAM'iyle öne çıkar bu sefer. Fakat 1080p oynamak istemeyen biri de 560Ti alabilir, BF3 için.
Sonuç olarak; eğer işlemci/ekran kartının kendisi güçlü değilse, isterse RAM'i 40 GB olsun hiçbir halta yaramaz.
İşlemci ve ekran kartı önerileri için, yazacağım öneriler konuma bakın. Eğer hala kafanızda istediğiniz bilgisayar hakkında fikir oluşmadı ise, diğer konumda yorum olarak sorabilirsiniz.
